Actyvium Green Mn: Mangaanbemesting met dubbele snelheid!

Het maakt deel uit van verschillende processen zoals fotosynthese, plantmetabolisme en de opname van andere voedingselementen. Net zoals alle andere elementen speelt ook hier de wet van Liebig. De wet van Liebig of wet van het minimum komt erop neer dat de opbrengst van een gewas wordt bepaald door de voedingsstof die relatief het minste aanwezig is.

Belang van mangaan in het groeiproces

Mangaan is net zo onmisbaar in de fotosynthese als water, de basisbouwsteen voor al het leven op aarde. Mangaan is een katalysator in de water oxidatie waarbij er tijdens het doorlopen van de cyclus elektronen gevormd worden die gebruikt worden bij het vormen van energie voor de plant zelf.

Daarnaast is mangaan ook belangrijk voor de vorming van Chlorofyl in de plant (hier gebeurt de fotosynthese), de vorming van aminozuren en de vorming van moleculen zoals lignine die zorgen voor de celwandsterkte. Mangaanmeststoffen werken ook synergistisch in combinatie met nitraat omdat mangaan deel uitmaakt van het assimilatieproces van nitraat in de plant.

Oorzaken voor een mangaantekort

Figuur 1 - Mangaangebrek bij aardappel

Figuur 2 - Mangaangebrek bij granen

Mangaan behoord tot de categorie van de metalen die het meest verspreid en in grote hoeveelheden aanwezig zijn in de natuur. De aardkorst bestaat uit 0.1 % mangaan. Mangaan is onder 11 vormen beschikbaar in de bodem. Jammer genoeg wordt maar 1 vorm door planten opgenomen en dat is Mn2+. De verschillende mangaanvormen kunnen in elkaar overgaan door o.a. veranderingen in pH en redox reacties. Bij een lage pH van 5.5 of lager is er vaak veel Mn2+ aanwezig. Bij een pH van 8 en hoger gaat deze mangaanvariant vaak over in een niet beschikbare vorm voor planten en wordt deze vastgelegd in de bodem. Dit fenomeen komt regelmatig voor wanneer er een zware herstel bekalking wordt uitgevoerd, zowel in akkerbouw als in fruitteelt. Met het jaar volgend op de bekalking een sterk mangaan gebrek. Tip, vermijd een zware herstelbekalking. Liever elk jaar een beetje dan om de 3 jaar een hoge dosis!

Een bekend fenomeen is dat planten zelf een verzurende werking hebben op de bodem. Dit komt door een slim trucje van de plant. De wortels scheiden zelf zure stoffen uit in de rhizosfeer, dit is de zone rond de wortels waar macro- en micronutriënten worden opgenomen. Hierdoor kunnen sommige elementen tot op bepaalde hoogte beter worden opgenomen omdat ze nu eenmaal beter beschikbaar zijn bij een zuurdere pH.

Hoe luchtiger de grond, hoe sneller er mangaan gebrek optreed. Dit klinkt voor sommige vreemd, maar dit heeft met chemische reacties in de bodem te maken. Vooral bij graangewassen kan dit voorvallen. Een luchtige bodem moet na het zaaien altijd wat kunnen aangedrukt worden of bezinken. Wanneer er te veel zuurstof in de bodem is oxideert Mn2+ naar een vorm die niet opneembaar is. Een dicht geslempte natte bodem met weinig zuurstof zorgt voor sterke redox reacties waardoor er net zeer veel plant opneembaar Mn2+ vrijkomt. Zoveel zelfs dat er fytotoxiciteit voorkomt door mangaan overmaat. Dit is minstens zo erg als een tekort en de symptomen lijken sterk op elkaar, opletten dus. Een tekort aan mangaan is vaak herkenbaar aan necrotische bruine gele vlekjes op het blad en dit vooral bij het jongste blad te beginnen. Een overmaat kenmerkt zich door zwarte stipjes en een gelig blad.

Mn2+ wordt samen met de andere positief geladen elementen zoals Ca2+ opgenomen. Er is echter onderling grote concurrentie. Er is veel meer calcium aanwezig in de bodem waardoor deze makkelijker wordt opgenomen dan mangaan. Bij voorkeur moet er zoveel mogelijk via het xyleem worden getransporteerd. Dit is het transport vertrekkend van de wortels tot aan de bladeren. Dit transport wordt aangedreven door de verdamping van het blad. Een andere route van opname is via het floëem. Dit transport gaat in de andere richting. Van het blad tot aan de wortels. Echter is dit transport altijd gradiënt bepaald van source to sink. Vruchten zullen nog altijd meer calcium vragen dan mangaan, waardoor er ook hier competitie kan zijn. Een moeilijk element dit mangaan!

Figuur 3 - Antagonisme of synergiën tussen de voedingselementen (een rode pijl richting een ander element duidt op een antagonisme va ndat element op het andere)

De gewasgevoeligheid voor een mangaan of andere micronutriënt tekort is genetisch bepaald (zie figuur 4). Aardappelen zijn naast granen zeer gevoelig hiervoor. Aardappelen mogen dan wel veel knollen hebben. Het wortelgestel is op zich niet groot in verhouding met de plantmassa. Daarom dat mangaangebrek ook snel zichtbaar is bij jonge plantjes door een beperkt wortelgestel. Binnen de aardappelrassen is het ras Challenger zeer gevoelig voor een mangaantekort. Het ras Innovator kan naast sporenelementen zoals mangaan ook wel wat extra fosfor gebruiken.

Figuur 4 - Risico op een tekoort aan micronutrienten bij akkerbouwgewassen (groen = laag, geel = medium, rood = hoog)

Om de voordelen van alle varianten te combineren en negatieve effecten te counteren werd Actyvium Green Mn ontworpen. Een combinatie van het snelwerkende mangaansulfaat (kort effect) en het traag werkende (langdurig effect) mangaanchelaat (EDTA). In het middel is ook 4.7 % MgO en 5.7 % nitraatstikstof, niet registratieplichtig in kunstmestregister, aanwezig. Magnesium en nitraat boosten de opname van mangaan en zorgen ervoor dat zelfs bij een verkeerde diagnose van mangaangebrek i.p.v. magnesiumgebrek er toch altijd resultaat is! Een snelle werking is nodig in geval van een acuut gebrek, maar een langdurige werking is minstens zo belangrijk om het seizoen rond te komen!

Actyvium Green Mn kenmerkt zich door zijn goede oplosbaarheid en mengbaarheid met diverse gewasbeschermingsmiddelen. Gezond verstand gebruiken blijft echter nog altijd de voor mengingen en bij twijfel, contacteer altijd jouw adviseur.

Hoe Actyvium Mn gebruiken in praktijk?

Actyvium Mn kan worden toegepast in diverse gewassen zoals aardappel, granen, bieten, uien en diverse andere gewassen. Een gebrek voorkomen is nog altijd beter dan genezen. In aardappel kan er preventief al mangaan worden toegepast aan een lage dosis van 0.5 kg Actyvium Green Mn/ha bij elke fungicide bespuiting. Om praktische redenen kan 3 x 1.5 kg/ha ook worden toegediend. Zeker in geval van sterk gebrek wat vaak vanaf half juli-begin augustus duidelijker wordt. In granen (afhankelijk van zaaidatum) adviseren we om het al in het najaar in te zetten in combinatie met een onkruid of luizenbehandeling om gebrek in het vroege voorjaar te vermijden.

Wil je meer info over Actyvium Green Mn? Contacteer dan jouw lokale zaakvoeder.

Figuur 6 - Granen en aardappel met een mangaan tekort behandeld met Actyvium Green Mn. in aardappel sterk visueel resultaat 3 weken na de 3de toepassing van 1.5 kg/ha